မောတောင်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းအနေဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ(၂၁) ရက်နေ့မှ (၂၃)ရက်နေ့အထိ ပို့ကုန်တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၀.၃၀၇၄) သန်း၊ သွင်းကုန်တန်ဖိုး အမေရိကန် ဒေါ်လာ (-) သန်း၊ စုစုပေါင်း ကုန်သွယ်မှုပမာဏ အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၀.၃၀၇၄) သန်း ကုန်သွယ်မှု ဆောင်ရွက် နိုင်ခဲ့ ပါသည်။
မောတောင်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ ဧပြီလ(၂၁) ရက်နေ့ မှ (၂၃) ရက်နေ့ အထိ လယ်ယာထွက်ကုန် ပစ္စည်းအနေဖြင့် ကြက်သွန်နီ (၁၄၀.၅) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၅၁၆) ဒေါ်လာသန်း၊ ငရုတ်သီး (၁၀၈.၆၂၃) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၆၈၀) ဒေါ်လာသန်း၊ ရေထွက်ကုန်ပစ္စည်း အနေဖြင့် ငါးမျိုးစုံ၊ ပုစွန်၊ ကဏန်း၊ ကင်းမွန်နှင့် အခြားရေထွက် ပစ္စည်းများ (၃၀၉.၈၇၃) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၁၈၇၈) ဒေါ်လာသန်း၊ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါသည်။
မောတောင်ကုန်သွယ်ရေးစခန်း အဓိကတင်ပို့လျက်ရှိသည့် ပို့ကုန်ပစ္စည်းများ၏ (၁) တန်ဈေးနှုန်း များမှာ ငါးမျိုးစုံ (၈၂၄.၃၂၄) ဒေါ်လာနှုန်း၊ ပုစွန် (၂၅၀၀.၁၉၉) ဒေါ်လာနှုန်း၊ ကဏန်း (၂၄၁၀.၅၈၃) ဒေါ်လာနှုန်း၊ ကင်းမွန် (၁၆၁၃.၈၈၀) ဒေါ်လာနှုန်း၊ ကြက်သွန်နီ (၃၆၆.၄၇၇) ဒေါ်လာနှုန်း၊ ငရုတ်သီး (၆၃၄.၃၀၄) ဒေါ်လာနှုန်း ဖြစ်ပါသည်။
မြိတ်မှ မောတောင်သို့ ကုန်စည်သယ်ယူစရိတ်အနေဖြင့် ယာဉ် (၁) စီးလျှင် ကုန်ကျစ် (၇၀၀,၀၀၀) ကျပ်နှင့် ကုန်ပွ (၇၀၀,၀၀၀) ကျပ် ဝန်းကျင်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ လက်ရှိတွင် မြိတ် - တနင်္သာရီ - မောတောင် ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်း ကောင်းမွန်လျက်ရှိပါသည်။
မောတောင်နယ်စပ်ဒေသ၌ ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်ဆိုင်ရာ နှစ်နိုင်ငံငွေပေးချေမှုအနေဖြင့် ဘဏ်စနစ်အသုံး ပြု၍ ကုန်သွယ်မှုပြုလုပ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး (၂၃-၄-၂၀၂၄) ရက်နေ့ ပြင်ပငွေလဲနှုန်းမှာ မြန်မာငွေကျပ် (၁) သိန်းလျှင် ဘတ် (၉၆၀) ၊ (၁) ဘတ်လျှင် မြန်မာငွေကျပ် (၁၀၄.၁၇) ကျပ်ခန့်ရှိပါကြောင်းနှင့် ယခင် အပတ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ဘတ်ဈေး အနည်းငယ်တက်ခဲ့ ပါကြောင်း သုံးသပ်တင်ပြအပ်ပါသည်။
ကော့သောင်းကုန်သွယ်ရေးစခန်းသည် တစ်ဖက်ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ရေထွက်ပစ္စည်းများ ကို FOB စနစ်ဖြင့် အဓိကတင်ပို့နေသော ပို့ကုန်အသာစီးရသည့် စခန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ အဓိက ဖြစ်သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၁ရက်နေ့မှ ၂၂ရက်နေ့အထိ ပို့ကုန်တန်ချိန် (၆၅၉၈.၄၉၇)တန်၊ တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ(၀.၇၁၃)သန်းနှင့်သွင်းကုန်(၁၇၃.၂၅၀)တန်၊ တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ (၀.၁၄၃)သန်းဖြစ်ပြီး ကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ(၀.၈၅၆)သန်း ဆောင်ရွက်နိုင် ခဲ့ပါသည်။
ပို့ကုန်ပိုင်းအနေဖြင့် ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၁ ရက်နေ့မှ ၂၂ရက်နေ့အထိ ရေထွက်ကုန် ပစ္စည်းအုပ်စုတွင် (၅၂၉၈.၃၃၇) တန်၊ တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ(၀.၄၆၃)သန်း၊ လယ်ယာထွက် ကုန်ပစ္စည်းအုပ်စုတွင် (၁၀၀၀.၀၀၀)တန်၊ တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ(၀.၂၂၅)သန်းနှင့် အခြား ပစ္စည်းအုပ်စုတွင် (၃၀၀.၁၆၀)တန်၊ တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ (၀.၀၂၅)သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါသည်။ ပို့ကုန် တိုးမြှင့်ရေး အဓိကဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ပြောင်းသီးနှံအား တစ်ဘက်ထိုင်းနိုင်ငံမှ Quota ကာလ အနေဖြင့် နှစ်စဉ် ဖေဖော်ဝါရီလ(၁)ရက်မှ ဩဂုတ်လ (၃၁)ရက်နေ့အထိ ခွင့်ပြုထားသဖြင့် မိမိနိုင်ငံ ထွက်ပြောင်းများကို ပင်လယ်ရေကြောင်း ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းများမှတစ်ဆင့် ရနောင်း ဆိပ်ကမ်းသို့ တိုက်ရိုက်တင်ပို့လျက်ရှိသကဲ့သို့ နယ်စပ်လမ်းကြောင်း ကော့သောင်းမှတစ်ဆင့် တင်ပို့မှုများလည်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ(၂၂) ရက်နေ့အထိ နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုအနေဖြင့် ကော့သောင်းမှ ရနောင်းသို့ ပြောင်းတန်ချိန် (၂၀၄၃၇.၆၈၄) တန်၊ တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ (၄.၆၂၆)သန်းအား တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါသည်။
သွင်းကုန်ပိုင်းအနေဖြင့်၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၁ရက်နေ့မှ ၂၂ ရက်နေ့အထိ လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းအုပ်စုတွင် (၁၇၃.၂၅၀) တန်၊တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ(၀.၁၄၃)သန်း တင်သွင်းခဲ့ပါသည်။
ကော့သောင်းနယ်စပ်ဒေသ၌ ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်ဆိုင်ရာ နှစ်နိုင်ငံငွေပေးချေမှု ကိစ္စရပ် များကို သက်ဆိုင်ရာ AD Bank များဖြစ်သည့် A Bank ၊ MEB ၊ KBZ၊ AYA တို့ဖြင့် ဆောင်ရွက် လျက်ရှိသည်။(၂၁-၄-၂၀၂၄) ရက်နေ့ ပြင်ပငွေလဲနှုန်းမှာ မြန်မာငွေကျပ် (၁)သိန်းလျှင် (၉၆၁.၅၀) ဘတ်၊ (၁) ဘတ်လျှင် မြန်မာငွေ(၁၀၄)ကျပ်ခန့် (၂၀-၃-၂၀၂၄)ရက်နေ့ နှိုင်းယှဉ်လျှင်တည်ငြိမ်လျက် ရှိသည်။ စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် ဓာတ်ဆီ ၁ ဂါလံလျှင် (၁၄၁၇၅) ကျပ်၊ ဒီဇယ် ၁ ဂါလံလျှင် (၁၄၄၀၀) ကျပ်ဖြင့် တည်ငြိမ်လျက်ရှိသည်။
မြိတ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဧပြီလ(၂၁)ရက်နေ့မှ (၂၂)ရက်နေ့အတွင်း ပို့ကုန်ပြောင်း(၁) တန်လျှင် (၂၁၉) ဒေါ်လာနှုန်းဖြင့် (၁၀၀၀.၈၃၂) တန် ၊ တန်ဖိုး (၀.၂၁၉)ဒေါ်လာသန်းအား ထိုင်းနိုင်ငံသို့ရေလမ်းကြောင်းဖြင့်တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါသည်။ မြိတ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ မောတောင်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းအထိကုန်(၁)တန်လျှင်ကားခ(ကုန်ကျစ်)၁၀၀၀၀ဝိ/-(ကျပ်တစ်သိန်းခန့်) ရှိကြောင်းသိရှိရပြီး ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းအနေဖြင့် မြိတ် - ထားဝယ် - ရန်ကုန်လမ်းကြောင်းကောင်းမွန်လျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။
မြိတ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဧပြီလ(၂၁)ရက်နေ့မှ (၂၂)ရက်နေ့အတွင်း သွင်းကုန်ဒီဇယ်ဆီ (၁)တန်လျှင် (၈၅၄.၈) ဒေါ်လာနှုန်းဖြင့်(၁၁၀၀) တန် ၊ တန်ဖိုး (၀.၉၄၀) ဒေါ်လာသန်းအား ထိုင်းနိုင်ငံမှ ရေလမ်းကြောင်းဖြင့်တင်သွင်းနိုင်ခဲ့ပါသည်။ မြိတ်ဒေသတွင် ဓာတ်ဆီ(၁)လီတာ (၃၁၀၀) ကျပ်နှင့် ဒီဇယ်ဆီ (၁)လီတာ (၃၁၅၀) ကျပ်ဖြင့်ဖြန့်ဖြူးရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ ကျပ်/ဘတ်ငွေလဲနှုန်းမှာ (၁) ဘတ်လျှင် (၁၀၄) ကျပ်ဖြင့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်းသိရှိရပါသည်။
တာချီလိတ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းအနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံ ၊ တရုတ်နိုင်ငံများနှင့် ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ် (ဧပြီလ ၂၂ ရက်နေ့ထိ) ပို့ကုန် ကန်ဒေါ်လာ (၅.၄၈၆) သန်း၊ သွင်းကုန် ကန်ဒေါ်လာ (၃.၆၆၁) သန်း၊ ကုန်သွယ်မှုပမာဏ ကန်ဒေါ်လာ(၉.၁၄၇)သန်း ဆောင်ရွက် နိုင်ခဲ့ပါသည်။ (၂၂-၄-၂၀၂၄) ရက်တွင် ပို့ကုန်တင်ပို့မှုအနေဖြင့် ပြောင်း (၂,၅၂၆.၆၄၇) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၅၆၇) ဒေါ်လာသန်း၊ လိမေ္မာ်သီး (၁၃.၂၀၀) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၀၂) ဒေါ်လာသန်း နှင့် ပလပ်စတစ်ဖြတ်စ (၁၃.၂၀၀) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၀၂) ဒေါ်လာသန်း၊ စုစုပေါင်း (၀.၅၉၁) ဒေါ်လာသန်း တင်ပို့ နိုင်ခဲ့ပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသုံးဘတ်ငွေလဲနှုန်းအနေဖြင့် (၂၂-၄-၂၀၂၄) ရက်နေ့တွင် ကျပ်(၁)သိန်းလျှင် (၉၅၅.၀၂၀) ဘတ် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါသည်။
တာချီလိတ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ စက်သုံးဆီ၊ ဘိလပ်မြေနှင့် ဆောက်လုပ်ရေးသုံးပစ္စည်းများ အဓိက တင်သွင်းလျက်ရှိပြီး (၂၂-၄-၂၀၂၄)ရက်တွင် ဓာတ်ဆီ (၀.၁၇၆) ဒေါ်လာသန်း၊ ဒီဇယ်(၀.၁၆၈) ဒေါ်လာသန်း၊ ဘိလပ်မြေ (၀.၀၂၅) ဒေါ်လာသန်း၊ ပလပ်စတစ်ခွက် (၀.၀၁၇) ဒေါ်လာသန်း၊ ဆောက်လုပ် ရေးပစ္စည်း (၀.၀၃၈) ဒေါ်လာသန်း၊ တစ်ရှူးစက္ကူ (၀.၀၀၅) ဒေါ်လာသန်းနှင့် အခြားပစ္စည်း (၀.၀၀၈) ဒေါ်လာသန်း အပါအဝင် (၀.၄၃၇) ဒေါ်လာသန်း တင်သွင်း ခဲ့ပါ သည်။
ကံပိုင်တည်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဧပြီလကုန်သွယ်မှုလျာထားချက်မှာပို့ကုန်(27.420) ဒေါ်လာသန်းနှင့် သွင်းကုန်(၂.15၀) ဒေါ်လာသန်းဖြင့် စုစုပေါင်း (29.570) ဒေါ်လာသန်းဖြစ်ပါသည်။
၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ်၊ဧပြီလ(၂၂) ရက်နေ့ထိအမှန်ဆောင်ရွက်နိုင်မှုမှာပို့ကုန်(၃၂.၃၈၇) ဒေါ်လာသန်း၊ သွင်းကုန်(၄.၃၅၉)ဒေါ်လာသန်း၊စုစုပေါင်း(၃၆.၇၄၆)ဒေါ်လာသန်းဖြစ်သဖြင့် ကုန်သွယ်မှုလျာထားချက်အပေါ် (၁၂၄.၂၆၉%) ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပါသည်။
၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ်၊ဧပြီလ(၂၂)ရက်အတွင်းပို့ကုန်အမယ်များအနေဖြင့် တစ်သျှူးငှက်ပျော၊ပဲယင်း၊ပဲကြီး၊ ပဲနီကြား၊ မြေထောက်ပဲ၊ နိုင်လွန်ပဲ၊ထောပတ်ပဲ၊ မတ်ပဲ၊စွန်တာနီပဲ၊ ပဲလွန်း၊ပဲတီစိမ်း(အနီ)သီဟိုဌ်စေ့၊ဖရဲသီး၊ ရွှေဖရုံသီး၊ငရုတ်သီး၊ ငရုတ်ခြောက်၊ မကျည်းသီး(အစေ့ပါ)၊ကြက်သွန်နီ၊အင်ကြင်းကျောက်၊ စကျင်ကျောက်ဆင်းတုနှင့်လောင်စာတောင့်ိိတို့တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး၊ သွင်းကုန်အမယ်များအနေဖြင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပစ္စည်းများ၊လုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်းများ၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်းများ၊ လူသုံးကုန်အဝတ်အထည်များ၊ သစ်သီးများနှင့် CMP ပစ္စည်းများတင်သွင်းနိုင်ခဲ့ပါသည်။
ကံပိုင်တည်ကုန်သွယ်ရေးစခန်း၏ ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ဧပြီလ(၂၁)ရက်မှ ဧပြီလ(၂၂) ရက်နေ့အထိပို့ကုန်ပိုင်းတွင် အဓိကပို့ကုန်ဖြစ်သည့် တစ်သျှူးငှက်ပျောတင်ပို့မှုအနေဖြင့် ဈေးနှုန်းတစ်တန်လျှင် (၂၅၃၀) ယွမ်/ (၃၄၇)ဒေါ်လာတို့ဖြင့် တန်ချိန် (၄၃၂၃) တန်၊ တန်ဖိုး(၁.၄၉၉) ဒေါ်လာသန်း၊သစ်သီးဝလံတင်ပို့မှုအနေဖြင့်ဖရဲသီးတန်ချိန် (၄၀၀)တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၄၁) ဒေါ်လာသန်း၊ငရုတ်သီးတန်ချိန် (၃၄) တန်၊ တန်ဖိုး(၀.၀၁၁)ဒေါ်လာသန်း၊ငရုတ်ခြောက် တန်ချိန် (၂၄၇.၈၀၀)တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၃၆၇) ဒေါ်လာသန်းနှင့် ကြက်သွန်နီတန်ချိန် (၃၅၄) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၁၃၉) ဒေါ်လာသန်းတင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါသည်။
အများဆုံးသွင်းကုန်ပစ္စည်းများမှာသံကြိုးခွေ၊ Hollow Pipe ၊ Iron Pipe၊လိမ္မော်သီးနှင့် လူသုံးအဝတ်အထည်များဖြစ်ပြီးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပစ္စည်းတန်ချိန် (၁၇.၁၀၀) တန်၊ တန်ဖိုး(၀.၀၁၅)ဒေါ်လာသန်း၊လုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်းတန်ချိန် (၆၁.၀၀၀)တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၃၇) ဒေါ်လာသန်းနှင့်လူသုံးကုန်ပစ္စည်းတန်ချိန် (၁၂၅.၀၀၀) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၅၄) ဒေါ်လာသန်းနှင့် CMP အထည်ချုပ်ပစ္စည်းတန်ချိန် (၄၈.၉၅၈) တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၂၄၄) ဒေါ်လာသန်းတို့ တင်သွင်းနိုင်ခဲ့ပါသည်။
ကံပိုင်တည်ကုန်သွယ်ရေးစခန်း၌ အတက်အဆင်းကုန်များအတွက် အငှားယာဉ်ဖြင့် တင်ဆောင်ခြင်းမဟုတ်ဘဲငှက်ပျောတင်ယာဉ်နှင့် သွင်းကုန်ပစ္စည်းများအတွက် ကုန်ပစ္စည်းတင်ယာဉ်များသည် သက်ဆိုင်ရာကုမ္ပဏီပိုင် ယာဉ်များဖြင့်သာတင်ပို့တင်သွင်းခြင်းဖြစ်ပါသည်။
ကံပိုင်တည်-ဝိုင်းမော်-မြစ်ကြီးနားကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်း၌ တောင်ပြိုခြင်း၊ လမ်းပိတ်ဆို့ ခြင်းများမရှိဘဲကုန်တင်ယာဉ်များပုံမှန်သွားလာလျက်ရှိပါသည်။